+(47) 23 89 88 63
Nie ma gorszego startu w dorosłe życie niż kiepska sytuacja finansowa. Stało się faktem, że dziś wiele osób, nie tylko tych żyjących w Norwegii wydaje pieniądze, których „de facto” nie ma. Wzrost zadłużenia w gospodarstwach domowych nieco spowolnił, ale jest on wciąż wyższy niż wzrost dochodów, a to kierunek w stronę poważnego problemu społecznego. By temu zapobiec Ministerstwo Finansów, zaczęło wprowadzać coraz to surowsze zasady - pisze NPORTAL.NO
„Na ratunek tonącym”
We wtorek 12 lutego br. zostało wydane i weszło w życie nowe rozporządzenie regulujące wymagania banków i instytucji finansowych w zakresie udzielania pożyczek konsumenckich, w tym kart kredytowych. Wszyscy muszą dostosować się do nowych wymogów z dniem 15 maja 2019 r. Celem rozporządzenia jest złagodzenie ryzyka, jakie rosnący dług konsumentów norweskich gospodarstw domowych stanowi dla norweskiej gospodarki. W przypadku kredytów hipotecznych praktyka ta została uregulowana w przepisach od 2015 roku i zaczyna przynosić oczekiwane założenia.
Jak wynika raportu Nadzoru Finansowego FINANSTILYSYNET przedstawionego pod koniec grudnia 2018, około 2,4 miliona gospodarstw domowych w Norwegii posiada wyższy dług niż pięciokrotny dochód roczny. Ponadto stwierdzono, że grupa ta zwiększyła się o 254 000 gospodarstw domowych w ostatnich kilku latach. Ta dziesiąta część gospodarstw domowych posiadała łącznie około jednej trzeciej całkowitego zadłużenia wszystkich z nich.
Konkretne oceny kredytowe
NPORTAL.no zaznacza, że historycznie wysokie zadłużenie gospodarstw domowych jest jedną z najważniejszych słabości norweskiej gospodarki. Kredyty konsumpcyjne nadal stanowią niewielką część całkowitego zadłużenia gospodarstw domowych i przekraczającą 3 procent, ale wzrost kredytów konsumpcyjnych od kilku lat jest dwa razy wyższy niż całkowity wzrost zadłużenia. Koszty odsetek od kredytów konsumpcyjnych stanowią 14 proc. wszystkich wydatków gospodarstw domowych.
- Karty kredytowe i inne kredyty konsumenckie dają konsumentom swobodę działania, ale szybki wzrost zadłużenia wyprzedza rekordowo wysokie zadłużenie mieszkaniowe - mówi minister finansów Siv Jensen (Frp). - Wytyczne FINANSTILYSYNET, które pojawiły się w 2017 r., nie były przestrzegane wystarczająco dobrze. Dlatego właśnie ustaliliśmy wymagania, do których wszystkie banki będą musiały się odnieść, zaznacza.
Nie będzie już można "oszukiwać"
Rząd wdrożył wcześniej szereg środków mających na celu poprawę funkcjonowania rynku kredytów konsumenckich FORBRUKSLÅN. Między innymi w 2017 r. wprowadzono bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące wprowadzania do obrotu i fakturowania takich pożyczek. Od 1 lipca br.informacje o długach konsumenckich będą dostępne za pośrednictwem firm zajmujących się obsługą i reperacją zadłużenia (GJELDSREGISTER). Licencję na prowadzenie takiej działalności otrzymały Norsk Gjeldsinformasjon AS, Gjeldsregisteret AS należący do koncernu Every oraz EXPERIAN.
To da bankom lepszy wgląd w sytuację finansową klientów, dzięki czemu będą mogły dokonywać poprawnych ocen ryzyka, a tym samym będą w stanie przyczynić się do zmniejszenia liczby kredytów konsumpcyjnych, zanim pojawi się problem z ich spłatą.
- Będziemy również mieć jednolitą regulację praktyk kredytowych banków zarówno w odniesieniu do kredytów hipotecznych, jak i kredytów konsumpcyjnych. Nowa regulacja będzie ważnym narzędziem zapewniającym zrównoważony rozwój zadłużenia gospodarstw domowych — podkreśla minister finansów.
W raporcie FINANSTILYSYNET przeanalizowało 30 banków i firm finansowych, które zapewniają finansowanie konsumentom. Łącznie tych 30 instytucji pożyczyło kredyty konsumenckie o wartości 111 miliardów NOK na koniec trzeciego kwartału 2018 r., a zagraniczne oddziały banków stanowiły prawie jedną czwartą tych pożyczek.
Agresywny marketing
Regulując wytyczne dotyczące udzielania kredytów konsumpcyjnych na podstawie przepisów, FINANSTILYSYNET będzie miała możliwość nałożenia sankcji na tych, którzy naruszają przepisy. W ubiegłym roku STORTINGET (Parlament) przegłosowała ustawę o zakazie agresywnego marketingu kredytów konsumpcyjnych, ale zarówno STORTINGET jak i Rada Konsumentów oraz FINANSTILYSYNET, jak też sami użytkownicy poczty e-mail doświadczają, że tak się nie dzieje.
Rachunek dla banku w 2019 roku
Zeszłej jesieni minister finansów Siv Jensen ogłosiła, że może nastąpić dalsze zaostrzenie przepisów, jeśli rynek pożyczkowy nie zrobi nic, aby zapobiec nowym "luksusowym pułapkom". Rada Konsumentów FORBRUKERRÅDET uważa, że banki muszą ponosić odpowiedzialność za udzielanie pożyczek osobom, które w oczywisty sposób nie są w stanie ich spłacić. To samo zaproponował rząd w propozycji nowej ustawy finansowej. Minister Sprawiedliwości Tor Mikkel Wara (FrP) pod koniec października zeszłego roku, oznajmił, że zamierza zaproponować nową propozycję legislacyjną do STORTINGU w 2019 roku.
Rozporządzenie Nr 83
Rozporządzenie z 12 lutego 2019 r. Nr 83 w sprawie wymogów dotyczących udzielania pożyczek przez instytucje finansowe w odniesieniu do kredytów konsumpcyjnych ma na celu ograniczenie ryzyka związanego z rosnącym długiem konsumenckim dla norweskich gospodarstw domowych. Wytyczne zostały wydane w 2017 r., ale nie zostały one uwzględnione, dlatego konieczne było ustanowienie nowego rozporządzenia.
Oto kilka uczciwych praktyk nowych zasad udzielania kredytów konsumenckich:
Dług w relacji do dochodu: banki nie powinny udzielać pożyczek konsumenckich, jeżeli całkowite zadłużenie klienta przekracza pięciokrotność rocznego dochodu.
Zdolność kredytowa: banki muszą być pewne, że osoby, które zdecydują się na pożyczkę konsumpcją lub kartę kredytową, będą tolerować podwyżkę stóp procentowych o 5 punktów procentowych. Ponadto całkowity dług klienta nie będzie mógł przekroczyć pięciokrotności jego rocznego wynagrodzenia. Od października 2018 r. weszły też wymagania dotyczące spłaty miesięcznej i spłaty pożyczek w ciągu pięciu lat.
Sposób spłaty: banki muszą wymagać miesięcznej spłaty kredytu konsumenckiego, a kwota, musi być równo podzielona z maksymalnym okresem do 5 lat. W przypadku kredytów ramowych (takich jak karty kredytowe) minimalna kwota musi być obliczana co miesiąc na podstawie wykorzystanego kredytu.
Elastyczność: przepisy dają bankom elastyczność w zapewnieniu pewnej części pożyczek, które nie spełniają wymogów przepisów i indywidualnych przypadkach mogą one stosować wyjątki. Rozporządzenie określa współczynnik elastyczności w wysokości 5 procent wartości pożyczek udzielonych w każdym kwartale.
Refinansowanie: rozporządzenie nie ma wpływu na refinansowanie istniejącego już zadłużenia, o ile kwota pożyczki nie wzrośnie w okresie kredytowania lub nie zmniejszą się klienta dochody.
Karta kredytowa: o niskim limicie kredytowym: przyznanie kart kredytowych o wartości poniżej 25 000 NOK jest zwolnione z części wymagań zawartych w przepisach, pod warunkiem, że klient nie posiadał innych wcześniej.
Regulacje są tymczasowe i obowiązują do 31 grudnia 2020 r.
(@ BUSINESS LINK NORWAY)
